• Son, esele nika

    (s’il te plait, laisse tomber)

    Un chant mélancolique de DINA BELL, qui parle d'une séparation qui se passe mal.


     

    Na m’ongele ná... nika ndé di tano di domse

    Ndé na ñaki ná... o wengisane ndé wee

    (Je pense que... c’est ce que nous avions décidé

    Mais je suis surpris... que tu aies autant changé)

    Part1

    Mba na ta nde na pula... ná o mbus’a ndol’asu

    E be nde ndolo na muñenge mwese

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba, na ñawa mba dina mundi

    (Moi je voulais... qu’après notre Amour

    Qu’il y ait de l’amour et de la joie

    Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

    Mba na ta nde na kane... ná o mbus’a ndol’asu

    Di be nde mbia na bekolongone, nde mba..

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba, na dise mba dina mundi

    (Moi je priais... qu’après notre Amour

    Que nous soyons comme de la famille ou des connaissances, mais moi

    Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

     

    Refrain

    Son, esele so nika... ponda e má tomba

    Di si sambwa so mundi wan

    Son, esele so nika... ponda e má tukwa

    Di s’anjise ñolo ka mbonji ñena...ni si bi weni

    E ma wo no... o ponda ba patino mo

    (S’il te plait, laisse tomber... le temps est passé

    Ne nous déshonorons pas dans ce pays

    S’il te plait, laisse tomber... les temps ont changé

    Ne nous déséchons pas comme une fleur qui... ne sais pas où

    Elle nourra... lorsqu’on la cueille)

     

    Part2

    Na lomedi oa leta... wuma na tilino

    Na to e be nde ne... na si mende dimbea oa

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba na ñawa mba dina mundi

    (Je t’ai une lettre... où j’ai écrit

    Que quoi qu’il en soit... je ne t’oublierai jamais

     Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

    O bi, o si ma topo... o boso bwa [...]

    Na di ta di tondone... nde ni ponda pe e tombi

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba na ñawa mba dina mundi

    (Tu sais, tu ne parle pas... devant [...]

    Que nous nous sommes aimés, mais que ce temps là est passé

    Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

     

    Refrain : Son esele so nika... 

     

    Mba pe na wusa pon linga... Nde na dutedi nde ná

    Misinga na nika... Nika e ben nde njik’ebolo ?

    (Moi aussi j’aurais pu me facher... Mais j’ai réfléchit que

    Les animosité et consort... Cela a quel importance au juste ?

     

    Refrain : Son esele so nika... 

     

    Part3

    Na ma kane nde Loba... bulu na mwese te

    Ná to o be nde o ndutu... Mo Tete nde a tate oa

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba na ñawa mba dina mundi

    (Je prie Dieu...chaque nuit et jour

    Que si tu as le la peine... lui même veille sur toi

    Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

    Di si mende so bwane... Nde to mbus’a kwed’asu

    Di si ma dia pon misinga o mbus’asu

    Nde mba na ñaki e...

    Wenge o ni loa mba na ñawa mba dina mundi

    Nous n’allons donc pas nous entretuer... Et même après notre mort

    On ne peut pa slaisser autant de haine derrière nous

    Mais moi je n’en reviens pas...

    Qu’aujourd’hui tu m’insultes et me calomnie dans tout le pays)

     

    Refrain : Son esele so nika..


    4 commentaires
  • Doi la mulema

    (la voix du coeur)

     Par Grace DECCA



    Ne mañaka ná, oa mo o si ben miso

    O beni te mo... me so nde o njik’epolo

    Nde ne mbaki ná...me nde oa mulema e

    Mulema mwa ndolo ñena o leeno mba longe lese

     We nde ma dikom... la iwiye

     Ni ndolo ñena, oa mo o leeno mba

    E ni bola mba, na ni senga longe ñai nipepe

    Nde ombwa so te… Nde ombwa so te e !

    To e be nde neni di ma tila mo o kalat’a gol e

     E titi eyakisan na moto a bene dikom

    Nde… ponda wenge ni’a baïse dikom la mbaki

    Mot’a iwiye, na mumi surtout

    We nde mba dikom dindene... dindene

    Ate, oa mene nd’o lomedi mba mo

     Na bi ná we nde lenge… Nd’o tii’ n’o sontane

     Na si ma tondo nupepe o longe lese

    Na bi…na bi…nd’o titi ná ndo’ sontane…son

    Na si ma tondo nupepe o longe lese

     

    Nga o mende so to be, buña na mendeno o tika e ?

    Nga e mende ndé be ne e ?

     Obwa so te oa, neni o timbino be

    Di dikom lami la iwiye… na la mutango pe

    Nde ombwa so te, nde ombwa so te e

    O si m’ene nde ná mulema mwami e

    Mu ma wo na ndolo ee

     O’i m’ene te, ke o si ma pula ndé e

    Kumwa bele to mba na miso

    Oh miso mongo a ndol’am oh

     O ma poto nde e, ke mba mo na ni wo ndé

    Na sunjumea oñol’  ango mo ee

    Soni…soni…soni…

    Na si ma tondo nupepe o longe lese

    Na bi...na bi ee... Oh oh oh

    Na si ma tondo nupepe o longe lese

     

    Tele mulema mwa ndolo e... na miso

    Na we di kombeno ndol’au e

    Bola mba mo...bola mba mo jita jita ee

    We we we we we ee, hmm.

     

    ---------------------------------------------------------------------------

    TRADUCTION

     


    votre commentaire
  • Maloko

    Charlotte Mbango

     


    Part 1

    Mwasea mba di loko ! Obea mba mundende !

    Biño obea mba ni ngomo na mboa pe e senge dikosa

    Lo sengi so iyo oh mba nde ?

    Bebotedi be nde mboa, su pe le nde mboa

    Biño dipea mba musiki na ngiña pe e timbe o mboa

    Lo sengi so iyo oh mba nde ?

    Maloko mo ma nonge mba ah, mundende pe mu topeye biño ololo

    Maloko mo ma nonge mba, ah na si wedi pon, na si wedi pon

     

    Part 2

    To bekwadi basu ba mboa, lo i dimbea ná :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    To bewenji basu ba kwata, lo i dimbea tomtom :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    To mitango masu ma njangi, lo i dimbea ná ee :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Mba ná to na mbomba masu ma kwata, lo i dimbea tomtom :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    To na tue lasu la mboa, lo i dimbea ná ee :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Mba na to na mpungu mwasu mwa jita, lo i dimbea tomtom :

     

    Part 3

    Cama ! Cama loko ! Atele !

    To bekwadi basu ba jita, o i dimbea ná ee :

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Mba ná to na mbomba masu ma kwata, lo i dimbea tomtom

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    To manjangi masu ma kwata, lo i dimbea ná ééé

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Mba na to bewenji basu ba mboa, lo i dimbea tomtom

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo

    Muñenge mu londi mbo’asu, olo iyo... n.na.n., usw, etc.

     

    @ Charlotte Mbango.

     


     

    Résumé : En dépits des difficultés et des défauts nombreux du pays, il y a quand même de la joie, et ça ne l’oubliez jamais.<o:p></o:p>

    Vocabulaire :

    Mwasa : répendre<o:p></o:p>

    Mwasea : répendre pour quelqu’un<o:p></o:p>

    Oba : jouer d’un instrument<o:p></o:p>

    Obea : jour d’un instrument pour quelqu’un<o:p></o:p>

    Dipa : taper, battre, frapper<o:p></o:p>

    Dipea : battre pour quelqu’un<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    loko : le jeu; pl. Maloko<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na / o / a / di / lo/ ba : je / tu / il, elle / nous / vous / ils, elles<o:p></o:p>

    Mba/oa /mo /biso /biño /babo : moi / toi / lui, elle / nous / vous / eux, elles<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mundende : la trompette  <o:p></o:p>

    ngomo : le tambour ; ni ngômô : ce tambour<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Obea mba mundende : joue de la trompette pour moi<o:p></o:p>

    Biño obea mba ni ngomo : battez-moi ce tambour<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

     : que<o:p></o:p>

    Mba ná : je dis que<o:p></o:p>

    Mboa : maison, pays, nation, terroir, patrie, le chez-soi <o:p></o:p>

    Mbo’am : chez moi<o:p></o:p>

    Mbo’ango : chez toi<o:p></o:p>

    Mbo’ao : chez lui, elle<o:p></o:p>

    Mbo’asu: chez nous<o:p></o:p>

    Mbo’añu : chez vous<o:p></o:p>

    Mbo’abu : chez eux, elles<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O mboa : à la maison, au pays<o:p></o:p>

    Ñgiña : la force<o:p></o:p>

    Ñgiñ’a mulema : le courage (litt. : la force du cœur )<o:p></o:p>

    Dikosa : une danse, une musique populaire ; pl. makosa<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Senga : entendre, écouter  ///// Timba : revenir<o:p></o:p>

    Na sengi : j’ai entendu ///// Na timbi : je suis revenu<o:p></o:p>

    Lo sengi so ? Vous avez donc entendu ?<o:p></o:p>

    Na ta na senga : j’entendais ///// Na ta na timba : je revenais<o:p></o:p>

    Na mende senga : j’entendrai ///// Na mèndè timba : je reviendrai<o:p></o:p>

    na senge : que j’entende ///// Ná na timbe : que je revienne <o:p></o:p>

    mboa e senge : (pour) que le pays entende<o:p></o:p>

    mboa e pe senge dikosa : (pour) que le pays aussi entende la musique «makosa »<o:p></o:p>

    ngiña e timbe : (pour) que la force revienne<o:p></o:p>

    ngiña e pe timbe o mboa : (pour) que la force aussi revienne chez nous<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nongo : prendre emporter<o:p></o:p>

    Maloko ma nonge mba : que les jeu m’emportent<o:p></o:p>

    Topo : parler ; topea : parler pour quelqu’un<o:p></o:p>

    Ná na topeye biño : que je parle pour vous<o:p></o:p>

    Mundende mu topeye biño : que la trompette résonne pour vous<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Wele : supporter, résister<o:p></o:p>

    Welisane : patienter<o:p></o:p>

    Na weli / wedi : j’ai supporté, j’ai résisté<o:p></o:p>

    Na si weli pon : je n’ai donc pas résisté<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Dimbea : oublier<o:p></o:p>

    Lo si dimbea (lo i dimbea) : n’oubliez pas<o:p></o:p>

    Lo si dimbea ná… : n’oubliez pas que…<o:p></o:p>

    Tom : pas du tout, (tomtom : exagération, il n’est pas question)<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ñenge : être agréable<o:p></o:p>

    Ñengise : rendre agréable<o:p></o:p>

    Ñengeñe : être agréable pour<o:p></o:p>

    enge : enthousiasme<o:p></o:p>

    Muñenge : joie<o:p></o:p>

    Beñenge : les animations<o:p></o:p>

    Beñengeñ : les sucreries, les friandises<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Londa : être plein, londe : rendre plein, remplir<o:p></o:p>

    Muñenge mu londi : il y a beaucoup de joie ( litt : la joie est pleine)<o:p></o:p>

    Muñenge mu londi mbo’asu : il y a beaucoup de joie chez nous<o:p></o:p>

    Lo si dimbea ná muñenge mu londi mbo’asu : n’oubliez pas qu’il y a beaucoup de joie chez nous<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    kwala : dire <o:p></o:p>

    Ekwadi : la discussion, l’affaire, le probleme; pl. Bebkwadi<o:p></o:p>

    Bekwadi basu : nos problemes<o:p></o:p>

    bekwadi basu ba mboa : nos problemes du pays<o:p></o:p>

    To bekwadi basu ba mboa : malgré nos problemes du pays<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ewenji : la lutte, la baggare; pl. bewenji<o:p></o:p>

    Kwata : le quartier ( de quarter en anglais)<o:p></o:p>

    To bewenji basu ba kwata : malgré nos baggares du quartier<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mutango : la querelle; pl. Mitango<o:p></o:p>

    Njangi : la collecte, réunions de cotisations, tontines<o:p></o:p>

    To mitango masu ma njangi : malgré nos querelles dans les tontines<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mbomba :  l’injure<o:p></o:p>

    To na mbomba masu ma kwata : malgré nos injures du quartier<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Tue : la pauvreté<o:p></o:p>

    Tue lasu la mboa : notre pauvreté du pays<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Pungwa : remuer, touiller, embrouiller<o:p></o:p>

    Mpungu : le désordre<o:p></o:p>

    mpungu mwasu : notre désordre<o:p></o:p>

    jita : beaucoup<o:p></o:p>

    to na mpungu mwasu mwa jita : malgré notre grand désordre<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>


    2 commentaires
  • Jemea longo

    ta volonté


    Na nanga ndôti bulu

    J'ai fait un rêve la nuit

    Lambo l'esoka di pôyè mba

    Il m'est arrivé quelquechose de secret

    ..............................


    Di ma pungwè jôngèlè ma moto

    Qui bouleverse les pensé d'une personne

    Na puli tè misia

    J'ai voulu crier

    Nde doi di banga busa mba ñingo

    Et la voix refuse de sortir de ma gorge

    Na bi na mbeu'a ñolo e si ma komea o wasé

    Je sis que le malhuer ne s'abattera pas sur la terre



    A Loba tetè ña ngum

    Oh Dieu père tout puissant

    Yetèna moto a yabanè ndutu

    Bien que l'homme soit né dans des souffrances

    Oa mènè nde o kwali na o ngea ni tèngèn

    Toi même tu as dit que sur un chemin pieux

    O m'ongwanè

    Tu aideras





    Jemea lôngô di bolanè o môñ na wasé

    Que ta volonté soit faite aux cieux comme sur la terre

    Jemea lôngô di bolanè o wasé ñèsè

    Que ta volonté soit faite sur toute la terre

    Jemea lôngô di bolanè o môñ na wasé

    Que ta volonté soit faite aux cieux comme sur la terre

    Jemea lôngô di bolanè o wuma yèsè

    Que ta volonté soit faite en tout lieu





    O boli na mandènè

    Tu as fait de grandes choses

    o bola ba ngoso talenti

    Tu as donné du talent aux chanteurs

    betañsedi ñai na ñai

    Des miracles divers

    ponda muñèngè tô ponda ndutu

    En temps de joie comme en temps de peine

    O yôlisè na mbua

    Tu as envoyé la pluie

    O loma mabiba o béyidi

    Tu as envoyé l'eau dans les forêts

    O asè bèsè basibi

    Tu as elevé les ignorants

    O pambilanè bèsè ba kumba

    Tu as puni tout les orgueilleux



    I have a dream...



    2 commentaires
  • O weni ?

    ( où?)

    <o:p> </o:p>

      <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p></o:p> 

    O Etiopia ndenge e ma bwa babo<o:p></o:p>

    O Burkina , ba si ben to lambo<o:p></o:p>

    O Mali pe, to la da di titi<o:p></o:p>

    Afrika di m’ala nde weni ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Au Rwanda, tu as les Hutu et les Tutsi<o:p></o:p>

    Ils s’entretuent pour diriger le pays<o:p></o:p>

    Et Au Zaïre, le Sida est partout<o:p></o:p>

    Afrique, où allons-nous<o:p>
    </o:p>

    <o:p>
    </o:p>

    Nje mo mboa bambambe ñeno maladi nika ?<o:p></o:p>

    Suninga e mo di m’eneno mwaye mwa mbale ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p> Pourquoi le pays de nos ancêtres est si désolant ?<o:p></o:p>

    Quand verons-nous la véritable lumière ?<o:p></o:p>


    Nje mo mboa batete mo ñeno  ndedi nika ?<o:p></o:p>

    Suninga e di ma bwano muñenge ?<o:p></o:p>

    Pourquoi le pays de nos pères est si pitoyable ?<o:p></o:p>

    Quand donc seront-nous heureux ?<o:p></o:p>

      <o:p>
    </o:p>

    Ponda mo e ma po so o nongo bedomsedi e<o:p></o:p>

    Di weke mwano o busa o mwititi<o:p></o:p>

    Le moment est donc venu pour prendre les décisions. <o:p></o:p>

    Trouvons une solution pour sortir de l’obscurité<o:p>
    </o:p>

    <o:p>
    </o:p>

    O Soweto, Mandela e beboa<o:p></o:p>

    To bona bao pe ba titi pon wonja<o:p></o:p>

    Suninga e ba ma bwano muñenge ?<o:p></o:p>

    Afrika di m’ala nde weni ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p> A Soweto, Mandela est en prison<o:p></o:p>

    Et les siens non plus ne sont pas libres<o:p></o:p>

    Quand donc seront-ils heureux ?<o:p></o:p>

    Afrique, où allons-nous

    <o:p>
    </o:p>

    Afrika, Afrika...<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O weni mo di m’alano ?<o:p></o:p>

    Afrika di m’ala nde weni ?<o:p></o:p>

    O weni mo di m’alano ?<o:p></o:p>

    Afrika di m’ala nde weni ?<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>Où allons-nous comme ça ?<o:p></o:p>

    Afrique, où allons- ? <o:p></o:p>

    Où allons-nous comme ça ?<o:p></o:p>

    Afrique, où allons- ?

    <o:p> </o:p>

    ©Musiki na Byala : Esa, Ngea Dayas.<o:p></o:p>


    3 commentaires
  • Mañaka ma buki mba

    xX-Coeur brisé-Xx

     

     

    " target=_new>

     

    Muna ni e nà nu beni sango<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    Mo e nde ka mubene edima<o:p></o:p>

    Wuma ye nà eno nà a semea<o:p></o:p>

    Ponda na ponda te a benno ndutu<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na ñaki nà bana ba maya mo<o:p></o:p>

    Ba ma kukwane  ka makako<o:p></o:p>

    Moto to moo a titi nà a busa<o:p></o:p>

    Nde mo a kwala nà nika ni e bobe<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Nañaki nde wee. Mañaka ma buki mba<o:p></o:p>

    Nañaki nde wee. Mañaka ma buki mba<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    To nja nu m’ale o mundi mwa bedimo<o:p></o:p>

    A nongeye mba mwendi, a langweye mbamb’am <o:p></o:p>

    Nà mboa  ni e nà mo a diyino, ñaa nde mbot’a Yuda<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mune na nune ba i ma kwala. Bane na bane be o ...<o:p></o:p>

    Nune na nune be misinga. Nà nde e, mbo’añu ñaa no e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Nañaki nde wee. Mañaka ma buki mba<o:p></o:p>

    Nañaki nde wee. Mañaka ma buki mba<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Isaac Mwan°e.<o:p></o:p>


    votre commentaire
  • Muna mbaya<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p></o:p> 

    <o:p></o:p>  

     

    Nuni muna a ma dipa mbaya (mbaka)<o:p></o:p>

    Senga tè nèni a m’obano mbaya (mbaka)<o:p></o:p>

    Ba nongi mo b’alanè mo Mbaña<o:p></o:p>

    Jokwèlè mo bekwadi ba mbaya (mbaka)<o:p></o:p>

    Okisè mo madiba<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nuni muna a ma dipa mundende<o:p></o:p>

    Senga tè nèni a m’obano mundende<o:p></o:p>

    Ba nongi mo b’alanè mo Ngondo<o:p></o:p>

    Jokwèlè mo bekwadi ba mundende<o:p></o:p>

    O saw’a Duala<o:p></o:p>

    <o:p></o:p><o:p> </o:p>

     

    <o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    <o:p>Na wani mwèndi Ngondo</o:p>

    <o:p></o:p> 

    <o:p>baa na musango mu bè</o:p>

    <o:p><o:p>baa na </o:p>njai e bo</o:p>

    <o:p><o:p>baa na </o:p>bila be bo</o:p>

    <o:p><o:p>baa na </o:p>ndolo e bè</o:p>

    <o:p></o:p> 

    Dikalo e, di ma kwala nde na<o:p></o:p>

    Di nonge ekombo iwiyè<o:p></o:p>

    Mwèndi mun, lo si bupè tè mo<o:p></o:p>

    Batetè ba ma linga nde.

     

     

    Grâce Decca.


    votre commentaire
  • Mba na m'ala<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    " target=_new>

     

    Nanga longo, mba na mala ééé<o:p></o:p>

    O bi nà na i tondi jinda wuma <o:p></o:p>

    Na te te te te ! Ela o mba e.<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    « Nanga longo, mba na m'ala<o:p></o:p>

    Oa na mba nà na te esukud'ango e bo<o:p></o:p>

    To denge o m' ene mbia mwam

    <o:p></o:p> 

    Tatan so, o ma bole esukud'ango nà te na Jaman<o:p></o:p>

    Nanga longo, mba na mala<o:p></o:p>

     

    Yaa pe nde na o bole te sabangane

    Bona nyongo ba bautu<o:p></o:p>

    Kokise babo, kusea babo betemedi<o:p></o:p>

    Na bongwa bana ba ar'ango<o:p></o:p>

    O domse te o  pongilan pe bolongi bwa songo biana<o:p></o:p>

     

    Nanga longo, mba na mala<o:p></o:p>

    O ma bole mba nji

    <o:p></o:p> 

    To sango'am pe a si tondi ke na m'inda wuma<o:p></o:p>

    Buka mba jene wei i tumedi o jedu i nanga pe mbenge<o:p></o:p>

    Wuma iwo mo na mo, diwengisan di si be

    Nanga longo, mba na mala »<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O bi na na i tondi jinda wuma na te te te te !

    Ela o mba, nanga longo mba na mala iyo !

     

     

    @@@ Ngoso

    Chants choisi parceque les paroles y sont récitées, parlées et non chantées, ça permet de voir la nuance.


    4 commentaires
  • EKWA MWATO<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>


    " target=_new>

    Tu lulu Ekwa Mwato
    Lo windele neni
    Tu lulu a Bailato
    Son longise museba
    A bona tete ih lo meya je
    Londo bwaba di ma tunge
    Miopi mese mi mondea munja
    lo mende jene mbale
    To nika le no tue di titi njai
    Mo di si mende wo mbale
    Lo wasi te biya nje y'etia njiba
    mbussa bolo weke nde bi lambo

    Mba na mala te mboa mbale loi bwa mba du(X2)
    Malobe a sambwa Loum a si wedi Ngomniga
    Tu lulu wenge
    A brother lo wiye na gina na di langwe babo mbalè
    o lo ohhh wenge
    Mba na mala te mboa mbale loi bwa mba du(X2)

    Tu lulu Ekwa mwato
    Mo lo windele neni
    Tu lulu uh mba nde
    Mo na sibi e nai ma kwala
    Miopi mese mi mondea munja
    Lo mende jene bunya bo
    Bebwea ba minbu benei ba ndutu
    nde di si mende wo mbale
    China na India ba tobi y'Ekwadi
    Nde ke Cuba n'Africa wenge ba wo mbembe

    Mba na mala te mboa mbale loi bwa mba du(X2) <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Kala ña mboko.


    1 commentaire
  • Mbemb'a mot'a SAWA

     

     

    xX-Coeur brisé-Xx

     

    " target=_new>

     

    Na i pandi tô moto dina<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    Na si belè tô moto dina<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    keka tè ja epèñè<o:p></o:p>

    W’ombwe wèni o enô o wala<o:p></o:p>

    Banè be jangwa buka oa e<o:p></o:p>

    Mbembe ninè ña pon oa bèbè<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O soti oa mènè muni disô<o:p></o:p>

    Oñola si bènè la kôdi

    A muna tetè

    Ba timbi niyè oa môngô

    Son'a ponda, k'o si bèni pè ebolo

    Tô bejedi o din tumba

    E m'ala pôn bè oa bobe

    A somsom'a muna madiba

     

    Tô bana be na o enô o ya e

    Ba si mèndè wuta midumbu

    O ma kanè sô tè e, tô loko e !

     

    Na muni mpeta môngô ma dibiè

    O'a bwa nde nèni e ?

    Na din dutea lôngô la isungu

    Ye pôn oa bobe

    O m'ala bè o bôlônè dimbabè lôngô le oa tik'a sango

     

    Iyo, oa bwa nde nè e ? Iyo oa ja pè wè e ? Ate!

    Na sengi na e, ye pôn oa bobe, a mot'a Sawa

     

    O a bôlè jandisè tet'eyungu, son'a miñangadu

    O nôngi môni ntikè buka edube

    O'a bwa nèni e ?

    O ma sukanè nde wala ja matanda

    Ye pôn oa ndedi e

     

    Iyo o'a bwa nèni e ?

    O'a ja pè wè e ? Ate !

    Na muni mudi môngô mwa bobe

    E nanga oa ndedi a muna Sawa

     

    O yabanè yoma ebol'a itaba

    O'a bwa nèni e ?

    O'a janè mô wè e ? Iyo e !

    Ayo mba e ! Oh ! A te!

     

    O alo pè saka ebol'a lemba

    Kè oa mènè o titi pè ndongo

    Iyo, mweña moto a busi tè tumba

    O ma wasa nde mitèlè mô

     

    A muna Tetè oh, we wè e ?

    O ma yenganè nde ebol'a misôsi

    Ka lôngô lambo la boso

     

    Iyo wa bwa nè e ?

    O'a ja pè wè e Ate !

    Na sengi na e

    Ye pôn oa bobe a mot'a Sawa.

     

     

    Dipa dipa dipa ; Ye yom'a moto

    A ma bôlè kô muka; Nje pè sô dia mô

    A titi pè mot'a sawa ; Aa nde mot'a ndôki

     

    Mudimô mwa Immanuel Eboa Lotin


    Nu ña diwanje, a titi dongo lasu, nika mènè pè na :

     

    - nu ma sakè mpungu

    - nu nu ma pulisè misinga teten'a bonañango

    - nu nu ma wekè myano o samwbèlè mboa 

    - nu ña itaba na ña misosi

    - nu ikon e ma yuwèlè no o mangea ma bila

    - nu nu ma posè mundenge mwa basingedi

    - nu nu si ma bwè muñèngè o jènè bato babu bwam

    - nu nu ma bolanè sango na ngolowakè esibè jongèlè kièlè

     

    Ebanja moto nu timbisè mo mènè ka Yuda, su lao la bè pè nde ka la Yuda,  nde Loba a yuwèlè tè nde mo o ngea bwam.

     

     

    Masoma na :

    - bèsè ba manè o busisè mboa dina la bwam,

    - bèsè ba ma bolè ebol'a bwam o jabwèlè matumba masu,

    - ba ba bèn kod'a mboa, ndolo na musango, 

    - bongwanedi ba mulema na mudi,

    - ba bena ba tondi bonañango ka nèni ba tondino babo mènè,

    - ba bena ba bèn kod'a mboa,

    - ba ba m'ananè bapungwedi

     

    Ba sangi milema, madoi mañu ma mèndè sengabè, ebol'añu ña bwam e mèndè jembabè, bobe bo si petanè bwam ngiña to buña.

     

    Titimbè nde e ma wanè tombwanè. Loba a namsè mboa. 

     


    votre commentaire
  • O BIA<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    Bôlo bwa musombo, <o:p></o:p>

    Bo ma wa, bo ma wana sue
    Ibôn’ a mot’a jango i ma bwa, <o:p></o:p>

    I ma bwa ñama beyidi
    Nde mba mô na nèngè tè lambi o teten’a mbutu,<o:p></o:p>

    Di si wane tô lambo e …<o:p></o:p>


    Kè sena moto nde, moto nde mô, <o:p></o:p>

    A bènedi mba njômi e
    Na timbi sô e, na timbi sô mô <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O bia nja o ma kwalisanè nô <o:p></o:p>

    O bia bato o ma dangwanè nô<o:p></o:p>

    O bia mangea o ma tongwea nô <o:p></o:p>

    O bia mandabo o ma sôlô nô <o:p></o:p>

    O si balè moto jôngèlè môngô ma njiba
    O si bola moto eyal'angô<o:p></o:p>

    O bia nja o ma kwalisanè nô<o:p></o:p>

    O bia nja o ma langwea nô besoka<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    (Voir Duala Sun)<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>


    Wuma tè na ma pô nô, ngea tè na ma dangwa nô...<o:p></o:p>
    <O:P>
    <object%20width=" 200? height="166">


    </O:P>

    votre commentaire
  • Hoigen Ekwala<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p><object%20width=" 200? height="179">


    </o:p>

    <o:p></o:p> 

    Na si m’ea pe , bambambe ba wedi<o:p></o:p>

    Ebolo ba bodino , ebolo jita bondene e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ni ponda e tombi so , ñasu pe e ma po <o:p></o:p>

    Ñe nde ña bosinga o teten’a bonañango<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mam’ami o, senga e, …ni teme songo <o:p></o:p>

    Eyum’Ejengele e o, bona bam o, na ni bwa bongo<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    O soni soni e, bosinga iyo o e <o:p></o:p>

    O O soni soni  e, lo i singanele<o:p></o:p>

    We mba e, O soni soni e, bosinga iyo o e <o:p></o:p>

    O O soni soni  e, lo i singanele<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na longo ngoso, ngos’a bambambe bam<o:p></o:p>

    Ñe na ba longino , esibe tombwane to lambo e ! we !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Besombe ba wenge , be ma pula kata moyo <o:p></o:p>

    Esibe dutea ebol’a bambambe yese . O o, we mba e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ese ponda bobe, mo e ñakisane <o:p></o:p>

    A kwed’a benama we njo, o bole bambambe bese <o:p></o:p>

    We mba e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    O soni soni e, bosinga iyo o e <o:p></o:p>

    O O soni soni  e, lo i singanele<o:p></o:p>

    Ayo mba e, O soni soni e, bosinga iyo o e <o:p></o:p>

    O O soni soni  e, lo i singanele

    We mba e !

    <o:p></o:p> 

     

    <o:p> </o:p>

    <o:p></o:p><o:p>Ye nde ponda e.</o:p>

    <o:p>To machine ma myango ma titi pe </o:p>

    <o:p>Nà ma m'ala te dikalo o mundi</o:p>


    votre commentaire
  • Wea kate<o:p></o:p>

    (Feu fait avec la torche de bambou)<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    Esese na Charles Bele na Ngila Akwa, sango'a ngoso<o:p></o:p>

    Biño ya, biño ya jolo wea kate, na ngos'a besombe <o:p></o:p>

    (Eloges à Charles Bèllè, et a Ngila Akwa, la père du Ngoso<o:p></o:p>

    Venez, venez vous rechauffer avec le feu du Katé, avec le Ngoso des jeunes)

    ">

     

     Na bole te jolo wea’ kate<o:p></o:p>

    Quand j’as fini de me réchauffer avec le feu de la torche<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Na eyididi mo e kumwa sulea e….<o:p></o:p>

    Et que la sueur ruisselle…<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Na m’ala nde londo weni e ?<o:p></o:p>

    Où irai-je en voyage ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>-Yeye oh, na sengi mwendi <o:p></o:p>

    Chère maman, j’ai entendu le message<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Mu ma we mbeng’a Manga ma Ngonga e !<o:p></o:p>

    Qui nous vient de Manga ma Ngonga, depuis l’Europe<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    -Na nje e ?<o:p></o:p>

    Quoi donc ?<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    -Jongise le nde o won e ! Jongise le nde o won e !<o:p></o:p>

    Le salut est ici ! Le salut est ici !<o:p></o:p>

      <o:p></o:p>

    -O won e ?<o:p></o:p>

    Ici ?<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    -O won !<o:p></o:p>

    Ici !<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Di m’ala  laba wea’ kate jongwa beyidi !<o:p></o:p>

    Nous allons couper du bois pour le vendre dans les brousses<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Nja nu i bi ? <o:p></o:p>

    Qui ne sais pas ? <o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Nja nu i bi na wea kate e, mo ñe nde bwanga e !<o:p></o:p>

    Qui ne sais pas que le feu du kate est un médicament?<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Nja nu i bi e ? <o:p></o:p>

     Qui ne sais pas ?<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Kate oh, o i dise mba e !<o:p></o:p>

     Kate, ne me brûle pas !<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    Wea, mwaye jene tumba lam e !<o:p></o:p>

    feu, lumière, pour que je puisse voir mon peuple !

    <o:p></o:p>

    A Kate, o i dise mba e e !<o:p></o:p>

    Kate, ne me brûle pas oh !

    <o:p></o:p>

    Wea, mwaye jene tumba lam e !<o:p></o:p>

     feu, lumière, pour que je puisse voir les miens !<o:p></o:p>

     

     

     

    Kate ñe nde mwayé mwa besombe <o:p></o:p>

    la torche est la lumière des jeunes <o:p></o:p>

    To nja nu ben kate e nde mwayé mwa sawa duala<o:p></o:p>

    A muto sema, a muto sema, a muto sema ñolo, sema ñolo, sema... <o:p></o:p>

    A mukusa mama ñolo, nd’o banga mama ñolo<o:p></o:p>

    Ba nja a dedi mambo e ? Oa nd’o dedi e !<o:p></o:p>

    Eèèèè, mwenj’am Charlotte na tondi oa lo !<o:p></o:p>

    Sema sema sema<o:p></o:p>

    Saweya bola beñenge bongo<o:p></o:p>

     

     

    Ngos'a besombe


    3 commentaires
  • Loba la moñ

     

     

    <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p> 

    " target=_new>

     

    Loba la moñ, se wedi !<o:p></o:p>

    Dikom la moñ , se wedi !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O weka bonasue, na bebunga o dibum<o:p></o:p>

    O semeye pe njang’a musaa yabu mulopo<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Loba la moñ, se wedi ! wedi hi !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na bene te ngum’ a Ñambé<o:p></o:p>

    Mba pe na wusa nde weka nja e ?<o:p></o:p>

    Nja ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na bene te ngum’ a ba Kwa<o:p></o:p>

    Mba pe na wusa bulele nje e ?<o:p></o:p>

    Nje ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bene nde ngum’ a ba So<o:p></o:p>

    Mba pe na wusa nde longa nje e ?<o:p></o:p>

    Ebanja na… <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Loba la moñ, se wedi !<o:p></o:p>

    Dikom la moñ , se wedi !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O weka bonasue, na bebunga o dibum<o:p></o:p>

    O semeye pe njang’a musaa yabu mulopo

    <o:p></o:p> 

    Loba la moñ, se wedi ! wedi hi !<o:p></o:p><o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mo nga oa nd’ o ta Ngonde, Mukili na Madiba<o:p></o:p>

    Nde Mukili pe mu buledi, Madiba na ni tomba wea<o:p></o:p>

    Nga di tila ngando, Kè belo ba yo e : ha ha ha ha e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Malende ma m’eya ngonja<o:p></o:p>

    Ke matutu me o lamba ma ñamse mo e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Babene wondi ba i beni ñandi<o:p></o:p>

    To ba bene ñandi ba si beni wondi !<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    Ngoso'a besombè.


    1 commentaire
  • Buña mene bo<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    le fameux jour<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> " target=_new>
      </o:p>

    Lambo na lambo di m’ala te bolane <o:p></o:p>

    To di sele nde jindea, <o:p></o:p>

    Ke di mende bolane e<o:p></o:p>

    Ke di mende bolane e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Ah oh oh .. <o:p></o:p>

    Se buña e ! Se buña e! <o:p></o:p>

    Buña mene, buña bo!<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Kirijongo bome langa e<o:p></o:p>

    Musombo o mongo buña na buña<o:p></o:p>

    O s’engele na mana ma ko o bomea <o:p></o:p>

    Nde ma ko o nguba e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Biana bila be mana<o:p></o:p>

    Bele mboa Esa<o:p></o:p>

    Ewale mbaña<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Oñola kod’ekombo <o:p></o:p>

    Di ma bola milema tunge<o:p></o:p>

    O kola bwambo nà<o:p></o:p>

    Oñola kod’ekombo <o:p></o:p>

    Di ma bola milema tunge<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Ah ah ah , Se buña e !<o:p></o:p>

    Ah oh oh, Se buña e ! Se buña e! <o:p></o:p>

    Buña mene, buña bo!<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Di boleno bola ebolo e<o:p></o:p>

    Ba ngan° ba nu sombise<o:p></o:p>

    Oñola kod’ekombo <o:p></o:p>

    Di ma bola milema tunge<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Ah ah ah , Se buña e !<o:p></o:p>

    Ah oh oh, Se buña e ! Se buña e! <o:p></o:p>

    Buña mene, buña bo!<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ñango’a Tanda oh ! Ñango’a Tanda oh ! <o:p></o:p>

    Oa mo o ta nde o wuta ñandi e ?<o:p></o:p>

    Oa mo o ta nde o engele nà na tele nge’ango ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O ma kwayame moñ’a midongo<o:p></o:p>

    O ni waye makata moñ e<o:p></o:p>

    Oh, ka sombe !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Timbisedi<o:p></o:p>

    Ah ah ah , Se buña e !<o:p></o:p>

    Ah oh oh, Se buña e ! Se buña e! <o:p></o:p>

    Buña mene, buña bo!<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

     <o:p></o:p>

    Ngos'a besombè


    1 commentaire
  • Esanja<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    <noembed><noembed><noembed> <o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    Makako me o mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja<o:p></o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna Jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O s’en na e … <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja<o:p></o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nde nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Jengu la wonja e !<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    O s’en na  …<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja <o:p></o:p>

    Makako me o mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nde nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A oh oh <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja e<o:p></o:p>

    Nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ya e aiso, ya e aiso ya…<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A Bwame , sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    A Ndoko , sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    A Ngolo,  sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Bele bana bongo ba bito bese : Helène, Nini, <o:p></o:p>

    Ndoko pe e o Yaonde, Baa na Mbon° ya ya<o:p></o:p>

     O’ i dimbea sita Ndo na mwen’ao e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila ni e ’yidi e , manga me o tube<o:p></o:p>

    Ngila ni e ’yidi, mba Mara pe ne o mundi<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Soyambe e , Jengu la wonja ee<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila ni e ’yidi, manga me o tube<o:p></o:p>

    Ngila ni e ’yidi, mba Mara pe ne o mundi<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    O nini wenge e, na ni longo ka nsuke<o:p></o:p>

    O nini wenge, na ni pumwa  ka ngila<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Soyambe e,  Jengu la wonja eeeee !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ndongo nisadi ? Eyanga te eyanga !<o:p></o:p>

    Mba na ndongo nisadi ? Eyanga te eyanga !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ndongo nindene ? Ewolowoso a mbeatoe !<o:p></o:p>

    Nde ndongo nindene ? Ewolowoso a mbeatoe !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na i wan etom e, na bula mbenda<o:p></o:p>

    Muna iyo mba e , na bula mbenda<o:p></o:p>

    Soyambe éé, jengu la wonja éééé !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Olé ! Olo ! Olé olé olé o ! Olo olo olo eh <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O dangwa, o si bene masonga .  Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    O dangwa, o si bene masonga .  Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    Aiso oh, we nje e ? Aiso oh, we nje e ? Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A muna wuba ko iyo, o dangwa nde son son.<o:p></o:p>

    Mba nà muna wuba ko iyo e e e, o dangwa nde son son.<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mulende lende lende… Mulende lende lende …<o:p></o:p>

    Mba na mulende lende lende e… Mulende lende lende ee…<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O i langwa ! O i langwa  myango m’etia njiba<o:p></o:p>

    O i langwa e ! O i langwa myango m’etia njiba<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Myango ma kombo mi ! Myango ma kombo mi ! <o:p></o:p>

    Mi i ma po o mundi, tom tom, na bam bam<o:p></o:p>

    Tom tom e , na bam bam  !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ñango Nicole Mara. © Ngos'a mboa'su. Masoma.<o:p></o:p>

    </noembed></noembed>

       

    " target=_new>

    <o:p></o:p> 

    <o:p>

    Makako me o mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja<o:p></o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna Jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O s’en na e … <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja<o:p></o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nde nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Jengu la wonja e !<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    O s’en na  …<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja <o:p></o:p>

    Makako me o mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a baise besanja<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Nde nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A oh oh <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Makako me pon mbeng’a Manga<o:p></o:p>

    Ma’ a pula besanja e<o:p></o:p>

    Nje mo na wani te yam esanja e <o:p></o:p>

    Na bula mbenda …<o:p></o:p>

    Soyambe é ! Mba muna jengu e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ya e aiso, ya e aiso ya…<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A Bwame , sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    A Ndoko , sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    A Ngolo,  sema , sema ñolo sema<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Bele bana bongo ba bito bese : Helène, Nini, <o:p></o:p>

    Ndoko pe e o Yaonde, Baa na Mbon° ya ya<o:p></o:p>

     O’ i dimbea sita Ndo na mwen’ao e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila ni e ’yidi e , manga me o tube<o:p></o:p>

    Ngila ni e ’yidi, mba Mara pe ne o mundi<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Soyambe e , Jengu la wonja ee<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila ni e ’yidi, manga me o tube<o:p></o:p>

    Ngila ni e ’yidi, mba Mara pe ne o mundi<o:p></o:p>

     <o:p></o:p>

    O nini wenge e, na ni longo ka nsuke<o:p></o:p>

    O nini wenge, na ni pumwa  ka ngila<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Soyambe e,  Jengu la wonja eeeee !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ndongo nisadi ? Eyanga te eyanga !<o:p></o:p>

    Mba na ndongo nisadi ? Eyanga te eyanga !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ndongo nindene ? Ewolowoso a mbeatoe !<o:p></o:p>

    Nde ndongo nindene ? Ewolowoso a mbeatoe !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na i wan etom e, na bula mbenda<o:p></o:p>

    Muna iyo mba e , na bula mbenda<o:p></o:p>

    Soyambe éé, jengu la wonja éééé !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Olé ! Olo ! Olé olé olé o ! Olo olo olo eh <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O dangwa, o si bene masonga .  Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    O dangwa, o si bene masonga .  Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    Aiso oh, we nje e ? Aiso oh, we nje e ? Aiso oh, we nje e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A muna wuba ko iyo, o dangwa nde son son.<o:p></o:p>

    Mba nà muna wuba ko iyo e e e, o dangwa nde son son.<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mulende lende lende… Mulende lende lende …<o:p></o:p>

    Mba na mulende lende lende e… Mulende lende lende ee…<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O i langwa ! O i langwa  myango m’etia njiba<o:p></o:p>

    O i langwa e ! O i langwa myango m’etia njiba<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Myango ma kombo mi ! Myango ma kombo mi ! <o:p></o:p>

    Mi i ma po o mundi, tom tom, na bam bam<o:p></o:p>

    Tom tom e , na bam bam  !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ñango Nicole Mara. © Ngos'a mboa'su. Masoma.<o:p></o:p>

    </noembed></noembed></o:p>


    votre commentaire
  • Mbombo

    (senga - écouter)

     

    Nja nu m'alane oa muendi
    O titi no pe na o senga
    Na na ta na tondo oa
    na na ta n'ongele oa

    Jombwe lam di si sele
    Mo di timbi nde sukane
    Na kumo no jeya oa
    Mulema mongele oa

    Moto te a nonge jangame
    Jombweya bato ke ba diya longe
    Ke be wa o mbasan
    Ñola na b'alo te ke ba m'ala nde
    Loba a ma bola pon nde
    Mo a ma bola nde m
    oto te longe diwo  ,
    O si kumwa o topo ka mba
    O si kumwa jeya ka mba na "na biya te"

    Na sengi pon bobe jita
    Nika na si bele no oa
    Na si tiledi pe to oa
    O langweya oa na na m'ongele


    Miso mongo ma ndedi
    Na mulopo mwa ndedi
    Boso na ta no na tondo
    Na mu mukenjako mongo
    Mbombo, matoï ma dibi oa
    O titi pon pe n'o senga mbemb'am
    Na keki jongele na
    Na kumwe bongwa ba ba diya longe

    O topi no n'o m'ala
    N'o m'ala o eyid'a sombo
    Nja nu wusa biye na
    jenen la su di sukan di

    Bongwa bato ke be peña
    Longe le pon nde diwo
    Tondo bato ke ba diya wa
    Kwedi mo ñe nde po

    Bongwa bato ke be peña
    Longe le pon nde diwo
    Tondo bato ke ba diya wa
    Kwedi mo ñe nde po

     

    © Coco Mbassi, Album "sépia", piste 9

    Masoma na ñango Coco Mbassi oñola wonja a bodino na mwenge mwao mu busisabe wan.

     

    <object%20width=" height="179" 200?>


    votre commentaire
  • A muna Kumba



    <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p>

    <o:p>  " target=_new> </o:p>

    <o:p></o:p> 

    A muna kumba na bo tè oa e<o:p></o:p>

    Nje mo e bola e ?  Nje mo e bola mba<o:p></o:p>

    A muna kumba na bo tè oa e nje mo e bola ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O bènè ñanjè o bènè ñanjè oh oh<o:p></o:p>

    A muna kumba na bo tè oa e nje mo bola<o:p></o:p>

    O bènè ñanjè o bènè ñanjè oh oh<o:p></o:p>

    A muna kumba na bo tè oa e nje mo bola<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    hé lééé hé lééé<o:p></o:p>

    holoholohoh loo oh<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Yadi bobe e<o:p></o:p>

    Ngila o i doma e<o:p></o:p>

    Na yai bana ba ngila (Yadi bobe e )<o:p></o:p>

    Ngila ñama a poi domea mba<o:p></o:p>

    Na yai bana ba ngila<o:p></o:p>

    Yadi bobe e, Iyo mba e, Yadi bobe e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila mada ma tèmè yidi<o:p></o:p>

    Nde di Dikonguè pè a’a o mwèn’ekombo<o:p></o:p>

    Na yai bana ba ngila<o:p></o:p>

    Ngila mada ma tèmè yidi<o:p></o:p>

    Kos’a Mandènguè pè a’a nde o mwèn’ekombo<o:p></o:p>

    Na yai bana ba ngina<o:p></o:p>

    Yadi bobe e !<o:p></o:p>

    Iyo mba e , yadi bobe e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Ngila mada ma tèmè yidi<o:p></o:p>

    Epeè’Ebonguè pè a’a nde o mwen’ekombo<o:p></o:p>

    Ngila mada ma tèmè yidi<o:p></o:p>

    .................. pè a’a nde o mwen’ekombo<o:p></o:p>

    Yadi bobe e !<o:p></o:p>

    Iyo mba e , yadi bobe e !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Eèèè, Manjako njea<o:p></o:p>

    Na Tat’a Mandènguè<o:p></o:p>

    Na o lambè matoi bedimo yènjè<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    A muna muyan°ako<o:p></o:p>

    Yan°a mba e, a muna mboa o<o:p></o:p>

    O yan°a nde mba o benga yan°a<o:p></o:p>

    Na i boli to oa malea malea ma bobe<o:p></o:p>

    A muna mboa oh<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O yan°a mba eeee<o:p></o:p>

    A muna mboa oh<o:p></o:p>

    O yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    Na i boli to oa malea malea ma bobe<o:p></o:p>

    A muna mboa oh<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O boli bobe : o wo !<o:p></o:p>

    O i boli tè : o wo tè nde !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na timbi nde bele mo bonè buña e<o:p></o:p>

    Mba na mo na  : o yan°a nde mba o benga yan°a ? Yan°a !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee, ayo mba e<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee, ayo mba e<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola Moni e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola Milongi e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola  Mitoa e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola Malea e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola  Musiki e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola Mukeng e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    To na bola Muninga e ?<o:p></o:p>

    O  yan°a nde mba, o benga yan°a !<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    O yan°a nde mba o benga yan°a<o:p></o:p>

    Eeeeeeeee na e ?<o:p></o:p>

    O yan°a nde mba o benga yan°a<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p> </o:p>

    © Ngos'a Besombè ba Duala.<o:p></o:p>

    Na som oñola din jongwanè lo lom no<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

     


    votre commentaire
  • Emene Marie

    <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p> </o:p><o:p>



    </o:p>

    Tumba lañu lese<o:p></o:p>

    Di timbi nde mbusa po<o:p></o:p>

    Na yekei te e <o:p></o:p>

    A timbe nde mut’a mangea<o:p></o:p>

    To mukwale to na kem<o:p></o:p>

    Emene a sangi e<o:p></o:p>

    Lo lati nde ngoto nindene e <o:p></o:p>

    Na lo boise mo e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Mbu me nde na tomba<o:p></o:p>

    Bepolo ba myanga ikoli<o:p></o:p>

    Nde nate na tatanu e <o:p></o:p>

    E si ma lee ñolo<o:p></o:p>

    Di e nde jengele mbako<o:p></o:p>

    Nga ni e nde ña kwedi<o:p></o:p>

    Di bie to nika na ni ndoti pe e bo e<o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    Na diane ñongi, na diane ñongi, <o:p></o:p>

    Na diane ñongi e<o:p></o:p>

    Son biño bwea mba ndedi<o:p></o:p>

    Na dia pon nde muna<o:p></o:p>

    Na dia na beni ñong’a mam’am <o:p></o:p>

    Ndedi e ndedi<o:p></o:p>

    Son biño bwea mba ndedi<o:p></o:p>

     

    © Toto G. Jongele la ñango, a wumse na musango<o:p></o:p>

    Hommage à une maman.


    votre commentaire
  • Ndando<o:p></o:p>

    ( la discrimination)

     


     


     

    Ref 1 

    Buña bo bo mende po bo e na

    Misima mi mende wea mba ngea<o:p></o:p>

    To moto a si loa pe so mba<o:p></o:p>

    <o:p>Ref  2</o:p>

    Nje mo ya ndando mo na mo  (e) ?<o:p></o:p>

    <o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p>Part 1</o:p>

    Makom ma bangi mba e<o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni<o:p></o:p>

    Mbia mu caki mba e<o:p></o:p>

    Oñola na na si ben bekusedi<o:p> </o:p>

    <o:p><o:p><o:p><o:p> </o:p>

    <o:p></o:p>

    Oa pe o bangi mba e<o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni

     

    </o:p></o:p></o:p>

    <o:p><o:p>Ref  2</o:p></o:p>

    <o:p><o:p><o:p></o:p></o:p></o:p> 

    <o:p><o:p><o:p></o:p></o:p></o:p> 

    <o:p><o:p><o:p><o:p>- Part 2 - </o:p></o:p></o:p></o:p>

    <o:p> </o:p>

    <o:p>Mbia  mu caki mba e</o:p>

    Oñola na na si beni moni <o:p></o:p>

    Makom ma bangi mba e

    Oñola na na si ben bekusedi

    <o:p> </o:p>

    <o:p><o:p><o:p><o:p><o:p> </o:p>

    Oa pe o  bangi mba e<o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni

    <o:p><o:p><o:p></o:p></o:p></o:p> 

    <o:p><o:p><o:p><o:p>Ref  2</o:p></o:p></o:p></o:p>

    <o:p><o:p><o:p><o:p></o:p></o:p></o:p></o:p> 

    <o:p><o:p><o:p><o:p><o:p><o:p><o:p><o:p><o:p><o:p>- Part 3 - </o:p></o:p></o:p></o:p></o:p></o:p></o:p></o:p></o:p></o:p>

    </o:p>
    </o:p>
    </o:p></o:p>

    <o:p><o:p><o:p>Makom ma bangi  mba e</o:p></o:p></o:p><o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni

    <o:p><o:p><o:p>Mbia  mu caki nde mba e</o:p></o:p></o:p>

    Oñola na na si ben bekusedi

     

    Oa pe o'a   banga mba e<o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni<o:p></o:p>

    <o:p><o:p><o:p>Makom ma bangi  mba e</o:p></o:p></o:p><o:p></o:p>

    Oñola na na si beni moni

     

    Résumé : Si vous me discriminez, c'est parce que vous savez que je n'ai pas de revenus, ni d'argent ; mais un beau  jour, la chance me viendra d'ailleurs, cessez donc vos medires inutiles.

     

     

    Charlotte Dipanda ( byala bao ©)

    <o:p></o:p>


    1 commentaire


    Suivre le flux RSS des articles de cette rubrique
    Suivre le flux RSS des commentaires de cette rubrique